Kontrowersje wokół prawa do wykonywania mezoterapii igłowej

Jakiego typu zabiegi może z czystym sumieniem i prawnie wykonywać kosmetolog, a jakie są zastrzeżone wyłącznie dla lekarzy? Tego typu pytania nierzadko spędzają sen z powiek kosmetologom pragnącym poszerzyć ofertę świadczonych przez siebie usług o zabiegi z zakresu medycyny estetycznej.

Aby uzyskać na nie jasną odpowiedź trzeba przeanalizować szereg przepisów. Pierwszym z nich jest umowa z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. 1991 Nr 91 poz. 40). Definiuje ona, że świadczenia medyczne, do których zalicza się miedzy innymi leczenie i badanie mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby fizyczne uprawiające zawód medyczny. Do zawodów medycznych nie zalicza się jednak zawodu kosmetyczki ani kosmetologa. Oznacza to, że nie mogą one świadczyć usług z zakresu świadczeń medycznych i wykonywać zabiegów medycznych, czyli leczniczych. Sam zabieg leczniczy zdefiniowany jako każdą czynność leczniczą, czyli świadczenie medyczne, które realizowane jest na etapie profilaktyki, diagnozy, terapii czy rehabilitacji polegającej na inwazyjnym wniknięciu w jego ciało bez naruszenia tkanki.

Na podstawie powyższej ustawy możemy wnioskować, że zabiegi mające na celu szeroko pojęte leczenie, czy to inwazyjne, czy też nie, są zarezerwowane wyłącznie dla zawodów medycznych i nie chodzi tutaj o zabiegi iniekcyjne bezpośrednio ingerujące w ciało, lecz o wszystkie terapie mające na celu wyleczenie miejscowe lub ogólnoustrojowe.

Drugą interesującą nas kwestią jest zapis odnośnie zawodu kosmetyczki i kosmetologa, a taki widnieje w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 roku (Dz.U. 1991 Nr 91 poz. 40) w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych jakimi powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej jako usług w zakresie regeneracji, pielęgnacji oraz upiększania ciała. Z zapisów zawartych w tym rozporządzeniu wynika, że wykonywanie zabiegów wiążących się z naruszeniem ciągłości tkanek lub skóry wydaje się być zastrzeżone dla osób wykonujących zawody medyczne, w szczególności lekarzy. Jednakże na podstawie Umowy z dnia 5 grudnia 2008 roku (Dz.U. 1991 Nr 91 poz. 40) o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi oraz Rozporządzenia w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej ustawodawca wyraźnie przewiduje możliwość naruszenia ciągłości tkanek ludzkich podczas wykonywania zabiegów w zakładach kosmetycznych, tatuażu czy fryzjerskich. Naruszenie ciągłości tkanek według tego rozporządzenia może wynikać zarówno z wyniku wykorzystania narzędzi wykorzystywanych przy zabiegach, jak i w wyniku samego zabiegu.

Podsumowując wszystkie ustawy i rozporządzenia na podstawie obecnie obowiązujących uregulowań prawnych kosmetolog, jak i kosmetyczka może wykonywać wszystkie zabiegi, które nie są zdefiniowane jako zabiegi lecznicze oraz zabiegi medyczne, a mają na celu regenerację, pielęgnację i upiększanie ciała. Najważniejsze, aby zakres wykonywanych czynności nie mieścił się w definicji leczenia choroby lub przywracania funkcji ciała.

Jeżeli chodzi o zabiegi mezoterapii igłowej są one zazwyczaj wykonywane kwasem hialuronowym, który jest substancją mającą służyć biorewitalizacji skóry. Nie jest on zarejestrowany jako substancja lecznicza i dlatego może być on swobodnie stosowany w zabiegach kosmetycznych. Zabiegi dotyczące przerwania ciągłości tkanek również, według prawa, mogą być wykonywane przez kosmetologów oraz kosmetyczki. Z obecnie obowiązujących rozporządzeń i ustaw nie wyłania się żaden zakaz uniemożliwiający wykonywanie zabiegów mezoterapii igłowej z kwasem hialuronowym lub inną substancją aktywną zarejestrowaną jako kosmetyk.

Problem pojawia się dopiero w przypadku wykonywania przez kosmetyczki czy kosmetologów zabiegów z użyciem toksyny botulinowej. Substancja ta jest bowiem zarejestrowana jako lek wypisywany na receptę, a nie kosmetyk. Z racji tego, zabiegi przy użyciu tzw. botoksu mogą być wykonywane jedynie przez osoby uprawnione do wystawiana recept, a więc lekarzy.

Wykonywanie zabiegów mezoterapii igłowej w salonie kosmetycznym przez kosmetologów wprowadza jednak dodatkowe wymogi dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa samego produktu. Ważne, aby kwas hialuronowy, który przeznaczony jest do zabiegów mezoterapii igłowej pochodził ze sprawdzonej firmy dystrybuującej preparaty przeznaczone do iniekcji. Należy również pamiętać, że jednostka świadcząca usługi w zakresie usług kosmetycznych i tatuażu, czyli każdy salon, w którym podczas świadczenia usług dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek powinien dysponować taką ilością sprzętu jednorazowego lub wielorazowego użytku, aby istniała możliwość zastosowania go o właściwej czystości mikrobiologicznej w przypadku każdego klienta. Aby bezpiecznie wykonywać zabiegi iniekcyjne musimy posiadać podpisaną umowę ze spalarnią odpadów medycznych i skrupulatnie przestrzegać segregacji śmieci, czyli odpowiednio zabezpieczyć odpady, które miały bezpośredni kontakt z tkanką żywą pacjenta.

Pamiętaj!

• Najważniejsze, aby wykonywać zabiegi rozsądnie z zachowaniem najwyższych standardów sanitarnych.
• Będziesz w pełni bezpieczna / bezpieczny, jeżeli przed wykonaniem jakiegokolwiek zabiegu mającego naruszyć ciągłość tkanek dasz klientce do podpisania świadomą zgodę na wykonanie zabiegu, w której będą zawarte wszystkie przeciw wskazania do zabiegu oraz skutki uboczne.
• Nie podejmuj się wykonywania zabiegów iniekcyjnych na klientach jeżeli nie posiadasz wystarczającego doświadczenia i wprawnej ręki. Nie każdy ma predyspozycje do tego typu zabiegów.
• Wykonując mezoterapię igłową musisz mieć świadomość, że są to zabiegi ingerencyjne i nie można do nich podchodzić jak do zabiegów kosmetycznych powierzchownej pielęgnacji.